Atlas wad drewna

Wraz z przyjęciem rozwiązań prawnych Unii Europejskiej z aktualnego katalogu norm została wycofana norma PN-79/D-01011: Drewno okrągłe - Wady. Nadal jest jednak ona powszechnie stosowana w Polsce. Sytuacja jest typowa dla krajów tworzących UE. Nie można bowiem uaktualniać normy krajowej, jeśli dotyczy tych samych zagadnień, które ujęte są w normach europejskich. Prawo jednak nie zabrania w umowach kupna-sprzedaży powoływania się na normy wycofane z katalogu norm.

W przypadku wad drewna problem aktualizacji norm krajowych nie występuje. Wynika to z faktu, iż normy europejskie przypominają słownik cech drewna i pozostawiają dużą swobodę w ich pomiarze. Słuszność przyjętych rozwiązań potwierdza analiza wprowadzonych aktualizacji norm na wady drewna u naszych sąsiadów z okresu sprzed ich członkostwa w UE. Można zaobserwować, że okres powstania normy na wady drewna w tych krajach miał decydujący wpływ na zbieżność przyjętych terminów z proponowanymi przez normy europejskie. Normy czeskie opracowane w 2002 r. w dużej mierze powołują się na zapisy norm europejskich.

Uwarunkowania minionych lat, a nawet wieków, powodują istnienie odrębności rodzimych nazw wad drewna, co przysparza problemów w prawidłowym ich rozpoznaniu i ujęciu w umowach kupna-sprzedaży.

„Atlas wad drewna” jest drugim po „Klasyfikacji surowca drzewnego” opracowaniem z serii poradników leśnika, związanym z oceną jakości surowca drzewnego w Polsce. Jest jednak pierwszą próbą w kraju wykonania szerokiego porównania nierzadko specyficznych określeń wad drewna, funkcjonujących w Europie wyłącznie w środowisku bardzo wąskiej specjalizacji zawodowej, jakim jest brakarstwo. Wiele określeń wad drewna wywodzi się od słów, które dziś już nie funkcjonują, a ich źródła należy się doszukiwać w zamierzchłych czasach. Ograniczone wówczas możliwości wymiany wiedzy spowodowały powstanie takich terminów, których odpowiedniki w innych krajach nie istnieją. Skutkiem tego brak jest w tej książce tłumaczenia niektórych wad na języki obce.

Poszukiwanie cech wspólnych i różnic w poszczególnych terminach jest pracą żmudną, a istnienie odmiennych interpretacji w przypadku niektórych wad drewna wydaje się nieuniknione.

Przyczynkiem do powstania niniejszej książki jest również wciąż utrzymujące się w obrębie UE zróżnicowanie pomiaru wad drewna. Podstawą prawidłowego oszacowania wartości surowca drzewnego, szczególnie w przypadku szybko rozwijających się usług internetowych, jest znajomość tych różnic. Dlatego książka ta ma przede wszystkim pomóc w prawidłowym ustaleniu wartości surowca drzewnego, niezależnie od stosowanych norm i warunków technicznych. Z tego powodu znacznie wykracza poza ramy ustalone przez normę PN-79/0-01011, umożliwiając czytelnikowi zapoznanie się z najnowszymi tendencjami rozwoju brakarstwa w Europie. Książka uwzględnia aktualną wiedzę w zakresie rozróżnianych obecnie wad drewna oraz sposobu ich pomiaru w Polsce i krajach sąsiednich.

Z myślą o tych, którzy stawiają pierwsze kroki w dziedzinie brakarstwa, informacje na temat przyczyn powstawania wad drewna wzbogacono licznymi zdjęciami i rysunkami, ułatwiającymi praktyczne rozpoznanie wad i ich pomiar.

Grzegorz Ślęzak (autor)